Afsluitende overdenkingen over polarisatie en onderwijs (3v3)
Als polarisatie mensen van elkaar wegduwt, dan is de enige plek waar we in al onze diversiteit bij elkaar komen wellicht het schoolplein. Dat is de reden dat ik overtuigd ben dat het onderwijs en als uitvoerende kracht de onderwijzer(-es) een rol moet spelen als tegenpool van de polariserende bewegingen in de samenleving. Ik heb proberen aan te geven dat polarisatie in haar vele vormen leidt tot politieke, maatschappelijke, pedagogische en economische problematiek. Het is de dure plicht van het onderwijs en van de sociale wetenschappen om te weten wat de dilemma’s van polarisatie zijn en om er een antwoord op te formuleren. Het vinden van het onderwijskundige antwoord is echter een complex proces.
Wel denk ik dat deze veelheid aan uitdagingen een zware wissel zullen trekken op het onderwijs. Naast het herzien van de vakinhoudelijke kern van het onderwijs en het omschakelen naar “21st century skills” wordt er ook steeds meer maatschappelijke en pedagogische verantwoording aan het onderwijs toegewezen. Dit geldt voor alle sectoren: PO, VO, MBO en HBO. Uiteindelijk valt dit alles neer bij de leerkracht en rijst de vraag of het wel realistisch is om dit van hem of haar te verlangen? Leerkrachten in het PO hebben nu al een te hoog percentage uitval en een te lage bezoldiging. In een onderzoek van DUO uit 2016 blijkt dat 80% van de leerkrachten zich door de werkdruk wel eens ziekmeldt en dat 75% wel eens overweegt het onderwijs in zijn geheel te verlaten (S.Adriaens, V. van Grinsven, 2016).
Als ik kijk naar mijn eigen onderwijsinstelling zie ik een vakschool die op de eerste plaats waarde toekent aan vakkennis. In onze MBO sector worden veel zij-instromers als docenten ingezet voor de hoofdvakken, daarbij staan vakinhoudelijke kennis en ervaring centraal. Dit is wellicht een onderdeel van ons competentieprofiel dat ons helpt om te gaan met de uitdagingen van baanpolarisatie. Om de uitdaging van het politieke populisme en de polarisatie tussen bevolkingsgroepen van verschillende culturele achtergronden aan te gaan zijn weer andere competenties nodig. Hüseyin Susam stelt in zijn afstudeeronderzoek aan de VUA van 2015 vast dat het leraarschap niet een technische, op het toepassen van instrumentele kennis gerichte verhouding met de leerling moet zijn, maar veel meer een relationele focus moet hebben (Susam, 2015). Ik denk dat daar de pedagogische basis ligt die we als onderwijsinstelling moeten ontwikkelen om de “superdiversiteit” van Rotterdam in te zetten als oplossing voor polarisatie in plaats van als probleem.
Wel denk ik dat deze veelheid aan uitdagingen een zware wissel zullen trekken op het onderwijs. Naast het herzien van de vakinhoudelijke kern van het onderwijs en het omschakelen naar “21st century skills” wordt er ook steeds meer maatschappelijke en pedagogische verantwoording aan het onderwijs toegewezen. Dit geldt voor alle sectoren: PO, VO, MBO en HBO. Uiteindelijk valt dit alles neer bij de leerkracht en rijst de vraag of het wel realistisch is om dit van hem of haar te verlangen? Leerkrachten in het PO hebben nu al een te hoog percentage uitval en een te lage bezoldiging. In een onderzoek van DUO uit 2016 blijkt dat 80% van de leerkrachten zich door de werkdruk wel eens ziekmeldt en dat 75% wel eens overweegt het onderwijs in zijn geheel te verlaten (S.Adriaens, V. van Grinsven, 2016).
Als ik kijk naar mijn eigen onderwijsinstelling zie ik een vakschool die op de eerste plaats waarde toekent aan vakkennis. In onze MBO sector worden veel zij-instromers als docenten ingezet voor de hoofdvakken, daarbij staan vakinhoudelijke kennis en ervaring centraal. Dit is wellicht een onderdeel van ons competentieprofiel dat ons helpt om te gaan met de uitdagingen van baanpolarisatie. Om de uitdaging van het politieke populisme en de polarisatie tussen bevolkingsgroepen van verschillende culturele achtergronden aan te gaan zijn weer andere competenties nodig. Hüseyin Susam stelt in zijn afstudeeronderzoek aan de VUA van 2015 vast dat het leraarschap niet een technische, op het toepassen van instrumentele kennis gerichte verhouding met de leerling moet zijn, maar veel meer een relationele focus moet hebben (Susam, 2015). Ik denk dat daar de pedagogische basis ligt die we als onderwijsinstelling moeten ontwikkelen om de “superdiversiteit” van Rotterdam in te zetten als oplossing voor polarisatie in plaats van als probleem.
'Polarisatie versus Onderwijs' is een essay in drie delen.
RSS Feed
